Het belang van goed presterende teams is duidelijk. De teamleden zitten beter in hun vel, ze worden productiever en daarvan profiteert de organisatie. Maar hoe laat je een team maximaal presteren? Bijvoorbeeld met een teamcoach, die je naar een hoger niveau kan tillen. We vragen het aan Marieke Siero, die hier dagelijks mee bezig is.

Wat versta jij onder een goed presterend team?

Een team presteert goed als de teamleden door samen te werken de verwachtingen overtreffen. Iedereen voelt zich verbonden met hetzelfde doel, leren is gewoon en men is op elkaar ingespeeld. Per teamlid moet er een goede balans zijn tussen de aandacht voor jezelf, voor de rest van het team en voor het gezamenlijke doel. Lever je op die manier concrete resultaten? Dan spreken we in jargon van een high performing team.

Hoe wordt een team een high performing team?

Een high performing team heeft vier fasen doorlopen. De eerste fase noemen we ‘forming’. Het team wordt gevormd, maar de taken, rolverdeling en omgangsregels zijn nog niet vastgesteld. Overeenstemming over het doel is een belangrijk onderdeel voor deze fase. Op het moment dat er een gemeenschappelijk doel is gevonden, kan het team gaan ‘stormen’. Het ‘ik’-gevoel is in deze fase veel sterker aanwezig dan het ‘wij’-gevoel. Irritaties, conflicten en verschillen worden zichtbaar. In deze fase wordt bepaald wie welke rol zich neemt, ook de informele leider komt bovendrijven. Dat kan én mag best even botsen.

Wanneer de storm is gaan liggen, is er ruimte om resultaten te boeken. Deze fase noemen we ‘norming’. De teamleden weten wat ze aan elkaar hebben en zijn trots op de teamprestaties. De blik is gericht op de toekomst. Als alle radartjes werken kom je uit bij de vierde stap: ‘performing’. Je bent dan optimaal met elkaar aan het werk, je weet wat er in je omgeving speelt en het onderlinge vertrouwen is uitstekend. Mensen geven elkaar feedback, zijn open, gelijkwaardig en leren van elkaar.

Hoe kun jij met teamcoaching helpen?

Belangrijk is een goede intake, gevolgd door een open gesprek met het team. Ik gebruik deze gesprekken om te achterhalen in welke fase het team zit en waar de pijnpunten zitten. Voor elke fase kun je specifieke sturende vragen stellen. Als een team nog in forming zit, is het belangrijk de gemeenschappelijkheid boven tafel te krijgen. Ik vraag dan letterlijk naar wat de mensen bindt en naar de reden dat zij bij elkaar zijn. Bij storming benadruk ik juist eerst de verschillen, om uiteindelijk meer onderling begrip te krijgen. Een handig hulpmiddel is het kernkwadrantenmodel, waarmee je elkaars talenten en allergieën leert kennen.

Tijdens de norming-fase vraag je waar het team trots op is en welk doel ze niet alleen nu, maar ook in de (nabije) toekomst nastreven. Daarmee versterk je de onderlinge band en de focus op de toekomst. Bij performing draait het team vaak zo goed dat een blinde vlek kan ontstaan. Het is belangrijk kritisch te blijven. Dit kan door regelmatig reflectiemomenten in te plannen. Vaak ben ik in deze fase niet meer aanwezig, aangezien het team zelfstandig pijnpunten kan benoemen en aanpakken.

Er is een bonusfase die ‘adjourning’ wordt genoemd. Dit is de fase waarin het project voltooid is en het team afscheid van elkaar neemt. Als coach raad ik teams aan ook aandacht te geven aan deze fase. Dit is een goed moment om terug te kijken en zo te leren voor de toekomst. Want de kans is groot dat je elkaar later weer tegenkomt!

Stel je alleen maar vragen?

Als teamcoach combineer je diverse methodieken met het stellen van goede vragen. En dan zijn er vele wegen die naar Rome leiden. Lukt de ene route niet, dan kun je het proberen via een andere. Is bijvoorbeeld de samenwerking tussen het team en de leidinggevende niet optimaal? Dan kun je natuurlijk de leider coachen. Loop je daar vast? Dan kun je meer focus leggen op het team, zodat zij leren duidelijkere verwachtingen uit te spreken.

Let op: als teamcoach geef je dus niet de antwoorden, ook al denk je de oplossing te hebben. Met de vragen wil je het zelflerend vermogen van een team aanwakkeren. Ze moeten zelf in actie komen.

Lees ook onze blog over prestatieverbetering aan de hand van een ‘Brown Paper‘

Wat maakt iemand een goede teamcoach?

Een goede coach is lui. Hij of zij houdt een spiegel voor en zet het team aan het werk. Daarbij is het belangrijk dat het team en de coach gezamenlijk een duidelijke visie en meetbare doelstellingen formuleren. Alleen dan kun je weten of je succesvol bent.

Om de verandering te stimuleren hebben we bij Been Management Consulting een gedragsmonitor ontwikkeld, waarmee een manager de vooruitgang kan blijven meten. Uiteindelijk heb je het als teamcoach goed gedaan als een groep datgene ontdekt wat er al was, maar waar de teamleden zelf nog niet bewust van waren.

Wil je meer weten over onze gedragsmonitor of over teamcoaching in het algemeen? Neem dan contact op met Marieke Siero via marieke.siero@beenmc.com of via haar LinkedIn.