“Never waste a good crisis” is een ware, maar ook cynische blik op het benutten van een externe factor om een verandering in een organisatie door te voeren of kracht bij te zetten. En ja, vaak helpt dat. We zien dat de Covid-19 uitbraak een enorme push heeft gegeven in het gebruik van (vaak voor de hand liggende) digitale tools.

Kijk naar de huisartszorg waar nu volop geëxperimenteerd wordt met online consults. Of simpel meer thuis werken – opeens blijkt ook de Raad van Bestuur te kunnen thuis werken. Het scheelt veel tijd en het bespaart enorm op mobiliteit en dus op CO2-uitstoot.

Gemiste kans?

Tegelijkertijd schuilt er ook een zekere professionele armoede in deze stelling. Want hebben we een crisis nodig om de relevantie of noodzaak van een verandering aan te tonen? Wat hebben we dan laten liggen om in een eerder stadium die relevantie aan te tonen? Waar zijn we elkaar kwijtgeraakt dat we een crisis nodig hebben om weer in de actie te schieten?

In de energietransitie zien we een vergelijkbare beweging. Initiatieven om kantoren en huizen aardgasvrij te maken kregen aandacht toen de gaskraan letterlijk werd dichtgedraaid. Het besluit daartoe werd vooral genomen door de aardbevingen in Groningen en veel minder door het besef dat we CO2-uitstoot moeten beperken. Een crisis die geweldig helpt voor de energietransitie, maar wel vraag opwerpt: wat was er gebeurd als we die aardbevingscrisis niet hadden gehad?

En deze vraag, die op nationaal en internationaal niveau speelt, moeten organisaties zich ook stellen. Gaan we wachten op overheidsmaatregelen die CO2-uitstoot drastisch beperken en gaan we daar dan op reageren – of kunnen we nu al producten en diensten uitproberen die datzelfde doel nastreven? In welke deel van de keten willen wij uitblinken en bepalen we dat zelf of wachten we af tot dat een ander voor ons beslist?

Strategische energie

De energiebranche verandert snel. Installatiebedrijven die naast CV’s ook moeten adviseren over zonnepanelen en isolatie. Netwerkpartijen die andere klanten krijgen met veel hogere eisen voor aansluitwaardes. Energiebedrijven die klanten gaan bedienen die afnemen én toeleveren.

In onze praktijk zien we veel organisaties worstelen met deze strategische vraagstukken. En hierbij is niet alleen het formuleren van die strategie uitdagend (want omgeven met veel onzekerheid). De uitdaging is juist ook het concreet invullen en implementeren van een gekozen richting.

Bij het Centrum Veilig Wonen hielpen wij bij de implementatie van een nieuwe besturingsstrategie tegelijkertijd met een fusie. Hiervoor maakten we een gericht programma voor het versterken van onderling vertrouwen, gemeenschappelijk formuleren van doelen en teamontwikkeling. Zo ontstond een cultuur waarin durven, leren en oefenen centraal stond. Een dergelijke manier van werken zorgt ervoor dat een organisatie niet afhankelijk is van een crisis om veranderingen te kunnen doorvoeren.

Of anders gezegd: dat de organisatie kan veranderen wanneer jij dat wilt, omdat jij dat wilt. Met het stuur in de hand op weg naar een duurzame toekomst.

Wil je meer weten over Been Management Consulting en onze concrete oplossingen voor de uitdagingen in de energietransitie? Neem contact op met Roel Beentjes (roel.beentjes@beenmc.com) of Harmen Bakker (harmen.bakker@beenmc.com)