Vergrijzing, oplopende kosten, personeelstekorten. De Nederlandse zorg staat voor grote uitdagingen. Hoe kunnen farmaceuten bijdragen aan het toekomstbestendig maken van het zorgsysteem? We spreken Tim Rombouts en Thomas Vedder van het Healthcare Innovation Team van AbbVie. Hoe werken zij aan de broodnodige innovaties? En hoe heeft Been Management Consulting daarbij geholpen?

Samenwerken aan zorginnovatie

AbbVie is een biofarmaceutisch bedrijf dat zich richt op moeilijk te behandelen ziekten in immunologie, neurologie, virologie, oogzorg en oncologie. Het zet zich in om de zorg voor veelal chronische patiënten te verbeteren. Door vergrijzing, maar ook door levensstijl, zal 40% van de Nederlanders in 2030 één of meer chronische aandoeningen hebben (bron: RIVM). Wat betekent deze ontwikkeling voor AbbVie? Tim steekt van wal: “Wij doen ons best om in samenwerking met overheden, ziekenhuizen en andere partijen te zorgen voor optimale gezondheidsuitkomsten. Met name door de ontwikkeling en het toegankelijk maken van innovatieve geneesmiddelen en behandelingen die de kwaliteit van leven bevorderen. We zien dat we daarnaast een nog grotere rol kunnen spelen in het duurzaam toegankelijk houden van ons zorgsysteem. Dat is nodig vanwege de toenemende druk op het systeem, personeel en kosten; simpelweg door meer patiënten. Om de zorg haalbaar en betaalbaar te houden, moeten we echt anders gaan denken.”

Dat is precies waar de afdeling van Tim en Thomas aan wil bijdragen. “Wij denken dat een goede samenwerking tussen alle partijen in de zorg cruciaal is. In de rol van kennispartner, verbinder en facilitator wil onze afdeling, overigens in samenwerking met alle disciplines binnen AbbVie, die samenwerking te realiseren. Dat stelt ons in staat te werken aan innovaties met directe impact op de zorg voor de patiënt. Want: patiëntenzorg verbeteren ook betekent zorgzaam zijn voor de omgeving waarin we wonen en werken.”

Tim Rombouts geeft leiding aan het Healthcare Innovation & Patience Experience team van AbbVie Nederland. Hij werkte eerder onder meer voor de WHO, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en KWF-kankerbestrijding. Tim heeft veel ervaring als bruggenbouwer tussen politiek, overheid en de farmaceutische industrie.

Samenwerken per therapeutisch gebied

Thomas vult aan: “We richten ons inmiddels al zo’n 6-7 jaar op een andere manier van samenwerken, met name met ziekenhuizen. Een jaar geleden is dat geëvolueerd naar de oprichting van onze Healthcare Innovation afdeling met meer focus op de indicatiegebieden waarin wij actief zijn. Wat is er nodig om de zorg binnen die therapeutisch gebieden toekomstbestendig te maken? Wat staat het leveren van de beste zorg voor patienten in de weg? En hoe kan AbbVie eraan bijdragen deze barrières te slechten? Dat zijn vragen die onze Healthcare Innovation Managers, die zich focussen op 1 of 2 indicatiegebieden, bezighouden. Zo heb ik veel binnen reumatologie gedaan en werk ik nu op het vlak van hematologie en IBD (inflammatoire darmziekten, red.). Daar hebben we verschillende samenwerkingen met ziekenhuizen en netwerken op het vlak van patient-gerapporteerde uitkomsten en het implementeren en evalueren van nieuwe zorgprocessen.”

Thomas Vedder is Healthcare Innovation Manager. Hij werkt al meer dan 15 jaar in de farmaceutische sector. Thomas heeft veel ervaring met samenwerkingsprojecten met ziekenhuizen en andere zorgpartners waar waardegedreven zorg en (proces)innovatie vaak belangrijke aspecten zijn. Hij stelt dat het verbeteren van de efficiëntie en het verhogen van de waarde van de zorg voor patiënten hand in hand kunnen gaan.

Een nieuw soort innovatieproces

En zo komt Been Management Consulting in het spel. Tim: “Jullie hebben veel ervaring met patiëntgericht samenwerken tussen farmaceuten en zorginstellingen (ook hier terug te lezen, red.). Dus vroegen we jullie om deze manier van werken samen met ons op te zetten bij AbbVie. Daarbij speelt de Healthcare Innovation afdeling een faciliterende en verbindende rol in het betrekken van alle relevante disciplines binnen AbbVie. Consultants Tim van Rees en Gijs-Jan Otten hebben samen met ons het innovatieproces uitgedacht, ontwikkelt en ons geholpen met de implementatie ervan.”

Hoe ziet dat innovatieproces eruit? Thomas legt uit: “We starten met een brede analyse van het therapeutisch gebied, uitgevoerd door een multidisciplinair team.  Wat zijn de ontwikkelingen en uitdagingen? Dat levert een aantal issues op die in de meest belangrijke stap van het proces, de validatie met artsen, verpleegkundigen, andere zorgverleners én patiënten, worden getoetst. Vervolgens kijken we met wie en hoe we de grondoorzaken van bepaalde issues kunnen aanpakken.”

Interne en externe professionals aan tafel

Hoe gaat het proces vervolgens verder? Tim: “Ons team speelt in eerste instantie een faciliterende rol en brengt verschillende interne en externe zorgexperts bijeen. Samen brengen we bijvoorbeeld zorgpaden in ziekenhuizen in kaart. Waar zitten de problemen of de gaten? Komen die overeen met wat we eerder hebben geobserveerd en kunnen we de grondoorzaken verhelpen? Daarna kijken we of en hoe een samenwerking kan bijdragen aan de oplossing. Wij hebben hiervoor skills en expertise in huis. Een voorbeeld daarvan zijn de verschillende Green en Black belts in Lean die AbbVie rijk is.”

Dat klinkt goed! Zijn er al concrete voorbeelden uit de praktijk? Thomas vertelt: “Jazeker, in verschillende fases. Zo zijn er meerdere ronde tafels sessies georganiseerd met artsen binnen reumatologie, hematologie, parkinson en dermatologie, waar deze gestructureerde aanpak goed lijkt te resoneren. Dan heb je het vooral over de beginfase van het proces. Dat resulteert later in allerlei initiatieven: van de implementatie van onderdelen van een nationaal plan tot analyses van een zorgproces in een ziekenhuis met de focus op één bepaald thema.

Patiënt centraal via zorgpaden

Het gestructureerd denken in zorgpaden levert de zorgverleners, maar ook de patienten veel op, merkt Thomas: “Waar wij voorheen een goed sponsorverzoek van een ziekenhuis zouden honoreren, gaan we nu eerst op zoek naar de vraag achter de vraag. Vaak blijkt het louter honoreren van zo’n verzoek niet de oplossing te zijn en is hulp bij implementatie van een innovatief idee in het zorgpad veel waardevoller. Het proces wordt daardoor structureel efficiënter en de zorg meer passend voor een patiënt. Als we dan ook nog kunnen helpen om die ‘oplossing of innovatie’ beschikbaar te stellen aan andere specialismen en/of ziekenhuizen, dan is het echt een duurzame investering in het verbeteren van de zorg.”

Innoveren = samen leren

Een heel mooi resultaat. Maar wat is hier nou precies zo innovatief aan? Thomas: “Bij innovatie denken we al snel aan nieuwe tools, apps of het ontwikkelen van nieuwe innovatieve therapiëen. Met name dat laatste zijn we binnen AbbVie natuurlijk al lange tijd gewend en daar zijn we ook goed in. Maar het kijken naar de hele zorgketen en samenwerken om schaalbare ideeën te realiseren is ook echt vernieuwend. We willen continu verbeteren en innoveren door samen te leren.”

Hoofd & Hart

Tim vult aan: “Met onze aanpak is de Nederlandse tak ook binnen AbbVie een voorloper. Geen losstaande innovatieprojecten als antwoord op één probleem. Nee, we gebruiken de kennis en kunde die we al in huis hebben en werken samen met alle specialismen binnen AbbVie vanuit een eenduidige ambitie. Ook daar hebben jullie ons trouwens goed geholpen; met de Hoofd & Hart aanpak. Om iedereen mee te krijgen in ons gedachtegoed.” Kijk, dat is leuk om te horen!

En hoe zit het met hoofd en hart van Tim en Thomas zelf? Wat motiveert hen om hieraan te werken? Tim: “Ziekte heeft een enorme impact op patiënten en op de samenleving. Veel mensen met een chronische aandoening vallen geheel of gedeeltelijk uit op de arbeidsmarkt, enorm zonde. Want werk biedt inkomen, sociaal contact en zingeving. Mee kunnen blijven doen aan de maatschappij, dát is wat ertoe doet voor veel mensen die chronisch of ernstig ziek zijn. Dus als we de zorg voor die mensen kunnen verbeteren, dan is de impact enorm.” Thomas: “Ja, 100% eens. En als we daar in samenwerking met elkaar mee aan de slag gaan, dan moet het ons toch lukken om dat voor patiënten voor elkaar te krijgen!”

Gijs-Jan Otten, healthcare consultant: “Mooi om te horen hoe Tim en Thomas de samenwerking hebben ervaren. Ik vond het ook een heel gave opdracht. Er valt nog zoveel te winnen als we maar samenwerken in het gehele zorgsysteem.”